معرفي استان خراسان شمالي

استان خراسان شمالی با جمعیت تقریبی ۸۰۰۰۰۰ نفر ومساحت ۲۸۱۷۹ کیلومتر مربع (تراکم ۳۰ نفر درکیلومتر مربع)، ۷۱/۱ درصد از مساحت و۲۲/۱ درصد از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص داده است بنابراین به لحاظ مساحت از ۱۴ استان کشور و۵۱ کشور جهان بزرگ‌تر است و از لحاظ جمعیتی نیز از ۷ استان کشور پرجمعیت تر می‌‌باشد. این استان از۶ شهرستان بجنورد (مرکز استان)، شیروان ،اسفراین، مانه وسملقان ،جاجرم ،فاروج و۱۵ بخش ،۴۰ دهستان و۸۶۲ روستای دارای سکنه تشکیل شده است واز نظر موقعیت جغرافیایی ازشمال با کشور ترکمنستان (با ۲۸۱ کیلومتر مرز مشترک)، از شرق وجنوب با استان خراسان رضوی ،ازجنوب غربی با استان سمنان وازغرب با استان گلستان هم مرز است . براساس نتایج آخرین سرشماری عمومی نفوس ومسکن درسال ۱۳۷۵ ازجمعیت ۷۳۲۶۴۶ نفری ساکن درمحدوده فعلی خراسان شمالی تعداد ۲۸۸۵۷۸ نفر ساکن درنقاط شهری بوده‌اند که به این ترتیب نرخ شهرنشینی با رقمی معادل ۴/۳۹ درصد از رقم بسیار پایین تری نسبت به نرخ متوسط شهرنشینی کشور (۳/۶۱درصد)برخوردار بوده است و برآوردها حاکی از آن است که این میزان درسال ۱۳۸۲ به ۶/۴۳ درصد افزایش یافته است و از ۷۹۴ هزار نفر جمعیت این استان، ۳۶۵ هزار نفر ساکن در ۱۴ نقطه شهری می‌‌باشند. مردم استان خراسان شمالی از اقوام گوناگونی تشکیل شده‌اند که با وحدت و یکپارچگی خاصی، استان را به کانون وحدت قومیتها و مذاهب مختلف تبدیل کرده اند. جمعیت استان با ضریب جوانی ۴۴ درصد (نسبت سهم سنین کمتر از۱۵ سال ازکل جمعیت استان) از نرخ باسوادی ۵/۷۶ درصد و پایین تر از ۸۰ درصد متوسط کشور برخوردار است.

شهرها و شهرستان‌ها:

مرکز بجنورد

شهرستان‌ها اسفراین- بجنورد- جاجرم- شیروان- فاروج - مانه و سملقان

شهرها:

اسفراین- آشخانه- بجنورد- پیش‌قلعه- حصار گرم‌خان- درق - راز- سنخواست- شوقان- شیروان- صفی‌آباد- فاروج- قاضی- گرمه جاجرم- لوجلی

نقاط دیدنی:

شیرکوه شیروان ، آرامگاه شیخ علی اسفراینی- بش‌قارداش- بنای سنگی اسپاخو- زیارتگاه دانیال نبی- شهر بلقیس- عمارت آئینه‌خانه- عمارت سردار مفخم- غار بیدگ- غار کافرقلعه- غار نوشیروان - تپه تاریخی شیروان (نادری ) ، گردشگاه باباامان -مقبره شهدای بجنورد- نارین‌قلعه

صنعت ومعدن:

مجتمع عظیم پتروشیمی، کارخانه سیمان وکارخانه‌های پلاستیک بجنورد، مجتمع فولاداسفراین، کارخانه آلومینای جاجرم، نیروگاه برق کارخانه قند وکارخانه الیاف شیروان، کارخانه‌های متعدد پنبه پاک کنی، صنایع غذایی ،کشاورزی ،ساختمانی و... نشانگر جایگاه ویژه این استان درصنعت منطقه شمال شرق کشور است.

براساس نتایج سرشماری کارگاه‌های صنعتی ۱۳۸۱ کشور، خراسان شمالی دارای ۳۶۰۰ کارگاه صنعتی با ۱۲۵۴۵ شاغل است که دارای ۸۷۳۶۱۰ میلیون ریال ارزش افزوده می‌‌باشد. تعداد۱۰۷ واحد صنعتی با ۱۰نفر کارکن وبیشتر درسطح استان فعال است. درحال حاضر ۳۰معدن فعال ازجمله معادن اکسیدآلومینیوم، کلسیت، بنتونیت، باریت، ماسه سیلیسی، سنگهای تزئینی و.... درسطح استان بهره برداری می‌شود و به عبارتی۸۹/۰معادن فعال کشور دراین استان واقع می‌‌باشد.

آموزش وپرورش:

میزان باسوادی که مهترین شاخص آموزشی بشمار می‌آید دراستان نسبت پایین تری را از متوسط کشور نشان می‌‌دهد بطوریکه در مقابل میزان با سوادی ۸۰ درصدی کشور باسوادی استان ۵/۷۶ درصد می‌‌باشد که از عمده‌ترین دلایل آن باید به میزان جمعیت بالای روستانشین و محرومیت برخی از این روستاها بویژه در نوار مرزی اشاره کرد. در سال تحصیلی ۸۳-۸۲ تعداد کل دانش آموزا ن مقاطع مختلف تحصیلی درسطح استان ۱۷۴۳۳۳ نفر بوده است .که از این تعداد 46/8درصد در مقطع ابتدایی و ۲۷درصد در مقطع راهنمایی و 15/9درصد در مقطع متوسطه و6/7درصد در مقطع متوسطه رشته‌های فنی و حرفه‌ای مشغول تحصیل هستند.

شاخص تراکم دانش آموز درکلاس دردو مقطع ابتدائی وراهنمایی وضعیت مطلوبتری را از متوسط کشور نشان می‌‌دهد اما در مقطع متوسطه درمقابل متوسط ۵/۲۵ نفر درکلاس وضعیت دراستان ۲۷ نفر می‌‌باشد. نسبت دانش آموز به معلم نیز وضعیت مطلوبتری را ازمتوسط کشور نشان می‌‌دهد. درموردضریب بهره مندی از کلاس فقط وضعیت دردوره راهنمایی نامناسب تر از متوسط کشور می‌‌باشد. اما معضل درخصوص آموزش عمومی، کمبود کلاس ووجود مدارس وکلاسهائی با بافت وعمر زیاد (تخریبی) می‌‌باشد بطوریکه درحال حاضر تراکم درکلاس فیزیکی درمقاطع ابتدائی، راهنمائی ومتوسطه بترتیب ۲۶، ۴۰و ۳۹ نفر می‌‌باشد و۵۸۴ کلاس درس نیز استیجاری می‌‌باشد

آموزش عالی:

در حال حاضر دانشگاه آزاد اسلامی،دانشکده غیرانتفاعی، دانشکده پرستاری ومامائی،دانشگاه پیام نور - دانشگاه دولتی وآموزشدکه فنی وحرفه‌ای ومرکز تربیت معلم در بجنورد فعال می‌‌باشدو لزوم ایجاد دانشگاههای دیگر بخصوص دانشگاههای علمی کاربردی بشدت احساس می‌شود.درسال تحصیلی ۸۳-۸۲دراستان حدود ۱۰۵۰۰ دانشجو مشغول به تحصیل هستند که از این تعداد فقط46/2درصد مربوط به دانشگاههای دولتی که ازطریق کنکور دانشجو پذیرش میگیرند است. رشته‌های تحصیلی موجود در دانشگاههای خراسان شمالی (بجنورد) هم اینک ۴۰ رشته تحصیلی می باشددر ضمن آقای دکتر بردبار به ریاست این دانشگاه برگزیده شده است.

تفرج گاه ها:

بابا امان - بش قارداش - پی قو - کمپ گلستان - آبشار حمید - اسفیدان، غار درق، آبشار بیار. دره ي جاج سست .،دره ی بازخانه، دره ی چناران- کفترخانه- درکشمیراث

فرهنگی:

قلعه جلال الدین جاجرم- آیینه خانه مفخم-عمارت مفخم-کلیسای اسپاخو- خواجه مهزیار جاجرم - مسجد جامع جاجرم - کوه بابای جاجرم - تنگه ی جاجرم