بعُد سوم فر گرد خرد و دانش

جلد نخست کتاب آرمان نامه ارد بزرگ به قلم فرزانه شیدا

جلد دوم کتاب آرمان نامه ارد بزرگ به قلم فرزانه شیدا

جلد سوم کتاب آرمان نامه ارد بزرگ به قلم فرزانه شیدا

جلد چهارم کتاب آرمان نامه ارد بزرگ به قلم فرزانه شیدا

●_ بعُد سوم آرمان نامه ارد بزرگ _●

● _ فرگرد خرد و دانش _●

ــــــــــ *دل بی درد و رها/سروده ی ف.شیدا ـــــــــ

گر بود چنین قلبی از عقل جدا باشد

آنرا که بوّد روحی غافل نشود از غم

گر روح ندارد او نامش نبّود آدم

گر کودک و گر پیر یست گر مرد و یا یک زن

هر دل به مرام خود دارد غم این برزن

اورا که به غهمایش پیوسته فرو رفته

هر دم به خدای خود رنج وغم دل گفته

آری شب بیداری از یک دل غمدار است

از غصه بسی دلها غمدیده و بیدار است

اینگونه دلی هر شب دستی بدعا دارد

نجوای دلش هر شب رو سوی خدا دارد

_______سروده ی: فرزانه شیدا_______

در بیشتر فرگرد هائی که تاکنون از آن سخن رفت همواره به نقش عقل وخرد تکیه بسیار شد

وبارها نیز ذکر گردید که هرگز کسی به دانش وآگاهی مورد لزوم زندگی خود نمیرسد مگر آنکه بواسطه ی یادگیری .دین وتقوا ودانش معنوی وروحی وعلمی وبه روز کردن دانشهای زندگی خود در سطحی قرار گیرد که همگام با دنیا وجامعه پییش رود این گفته بر اساس اینکه ما هرگز در طول زندگی نیاز به دانائی های بسیار در زمینه های مختلف نیستیم تصوری عامی ست که عموم مردم تصور میکند که تا همان مقدار مدرکی که بدست آورده اند درهمان یک رشته ی تحصیلی می بایست جوابگوی نیاز زندگی آنان باشد در صورتی که زندگی وسعت زیادی دارد باین معنی که انسان هرروزه به مسائلی برخورد میکند که داشتن اگاهی هائی در آن نه تنها بسیار باو کمک خواهد کرد بلکه باعث میگردد بسیاری از مشکلات ناشی ازاین رویاروئی با با یکیدیگر روبرومیشوند کمبودی از

لحاظ سطح تحصیلی در هیچ یک از عالمان فن اعم از استادان ومعلمین و ... غیره نباشد

ودر سطح کاری نیز به صورت برنامه ریزی برای کارمندان خود در رشته های مهندسی

تهسیلات سفر به کشورهای دیگر ویادگیری دستگاهها وفنون جدید آنرا بیاموزند که جنانچه

این دستگاها یا این پژوهشهای علمی در کشور خود ایشان مورد استفاده قرار گرفت نیازی

باین نباشد که کسی از انوسی کشور های دیگر برای تعمیر آن بیابد ودر حد بالای تحصیلی این اموزشها را بهکارمندان خود می آموزند که هم قادر به بهره کیری از دستگاهای جدید باشند

وهم اینکه لیسانسه فن بااین به روز بودن ها شاید بتواند خود نیز مکخترع فردای همان کشور باشد وچیزی به فکر وذهن او برسد که برای جوامع دنیا مثمر ثمر باشد.

درنتیجه بکارگیری خرد ودانش در سطح جهانی وبه روز کردن دانسته ها یکی ازعوامل مهم

ومورد توجه تمامی ملل دنیاست وسفرهای ذدکر شده نیز با هزینه هائی که به هر مکان دولتی سالیانه تعلق میگیرد پرداخت شده وهمگان در یک سطح ویک دسته بندی بعنوان مهندس مکانیک

یا الکترونیک , دکتر وپرستار , استادان و معلمین ... , قرار خواهند داشت واین نحو وروش خوبی برای این است که تمامی کشورها قادر باشند از اختراعات و.دستآوردها وکشفیات ودستگاهای روز جهان استفاده کرده وبا اینگونه همکاری های تحصیلی واموزشی از وجود یکدیگر بهره ای مثبت گرفته ودر سطح بین اللملی دانشی آموخته واستفاده میشود واین از مزایای خوبی برای مردمان

ملل جهان است که برای مثال بزرگترین دستگاه عکسبرداری دنیا را در بیمارستان خود دارا باشند ودکتری که قادر باشد از این دستگاه را استفاده کند ومهندسی که قادر باشد درصورت نیاز آنرا

تعمیر نماید واینگونه امکانات در سطح کشوری وجهانی به هیچ شکلی برای کسی فراهم

نخواهد شد مگر در ترویج آموزش همگانی وکه دولت واداره جات دولتی با هماهنگی با دیگر کشورها قادر باشند , افراد خود را آزموده وآموزش کافی را باو داده و یادیگری دانش اورا برای او به رایگان اما درخدمت مردم در اختیار هر فرد قرار دهند

وفردی از مردم کشور خود را داشته باشند که به کمک او دانشی مورد استفاده قرار گیرد ,

دستگاهی استفاده شده وکاری انجام گردد واز یک فرد دکتر مهندس و..کسی را بسازند که در صورت نیاز برای انجام هر رشته ای که در اداره جات ومناطق دولتی وجود دارد از وجود او

استفاده کرده وهیمن افراد برای نیاز ملی در سطح کشور در همه شهرستانها کافی باشد.

بدینمعنی که برای مثال ازهمه شهرستانها وهر اداره ای فردی به فردی پیشنهاد سفر تحصیلی

داده میشود با تامین مخارج که چنانچه رفته بیاموزد امتحان داده وبا مدرک باز گردد کل هزینه پرداختی باهمین کار درایسنده جبران میشود چراکه دیگر لارم نیست از کشورهای دیگر هزینه

کرده فرد مورد نیاز را دعوت نمایند تا کاری را انجام دهد یا دستگاهی را تعمیر کند و... با ذکر این مطالب روشن است که وقتی انسان بطور مداوم درتعلیم وتربیت وهمچنین مسافرت به کشور گوناگون باشد وبا آنسامهای بسیاری در افکار وسنن وفرهنگ مختلف اشنا شود خودبخود تبدیل به ادمی خردمند میگردد که هم در کمال دانش وعلم است هم خرد ودانائی او رشد فراوان می یابد .

اما زمانی که چنین امکاناتی فراهم نباشد وشخص تنها کشور خود مردم خود ودانش خود را

درا باشد به چه گونه می بایت خود را رشد دهد مسلم است که کتابهای فراوانی در هر رشته

وعلمی یافت میشود ودرعین حال روابط با مردمان مختلف وعلاقمند ی نشان دادن حتی جهت تمرین به رشته های متنوع خود میتواند سود مند باشد اما آنچه بش از هرچیز ما باید بیآموزیم این است که خود وبخصوص کودکان خود را به کتاب خوانی عادت بدهیم واینکار باهمان قصه های شبانه ای که مادر وپدر برای کودک میگویند وهمجنین در سنین بالاتر بردن او به کتابفروشی که حتی ازروی عکس یکی دوکتاب برگزیند وبدلخواه خود آنرا انتخاب کند وخواندن آن برای او در سنین رشد بیشتر تهیه کتب مختلف که از جمله علاقمندی های اوباشد درکنار آن خرید مجلات متنوع وبدون مجله های متنوع با رنگها وشکلهای مختلف درخانه طی ماهها وباز در کناری تمامی اینها بردن اوبه دیدار چیزهائی که علمی را باو میآموزد وهمه وهمه در تربیت اوبرای اینکه خود دنباله رو اعمال شما بدئوده وعلاقمند به مطالبی گردد موثر خواهد بود واگرچه مشغله های زندگی بسیار وقت انسانی را معطوف بکار ومشکلات زندگی میکند اما کمترین کاتری که میتوانیم انجام دهیم نوشتن نام او در کنابخانه ایست وبردن او یبرای اینکه کتابی را گرفته بخانه بیاورد ویاددادن این مطلب درمورد کتاب باو چه درباب کتاب شخصی چه کتابخانه باینکه کتاب چیز باارزشی ست وگفتن اینکه میدانم تواینرا پاره نمیکنی.کتابت رو میدونم خط خطی نمیکنی وآنرا خوب نگه میداری و...یاد آوری مداوم اینکه چه کتابهائی داری؟ نام هایش چیست ؟چه خوانده ای؟کتابهایت را دوست داری؟ وتشویق او همه وهمه باعث میگردد که کودک خودبخود چه جهت جلب رضایت وشاد کردن شماچه بادقت وتوجه

به کتابهای خود برای حفظ نام کتاب وتعداد آنها وچه بر حسب عادت علاقمند گردد که کتابهائی داشته بخواند ووقتی این تبدیل به عادت گردد دیگر میتوان مطمئن بود که در سنین بالاتر نیازی باین نیست که بدنبال او راه بیافیتم تا او کتابی تهیه کند که خود او اینکارا خواهد کرد ودرعین حال ما نیز گاه گداری باو کتابی بدون اینکه مناسبتی برای اینکار باشد برای او بخریم وباو هدیه دهیم من خود زندگی وعلاقه به کتابم را مدیون همینگونه توجهات خانواده بودم واینکه از دیگر فرزندان خانواده بیشتر علاقمند به نوشتن وخواندن داشتم , بعلت همین توجه وقت که پدرومادرم بود.

اینکه والدین دریابند کدامین کودک چه نیازی دارد واورا در همان زمینه ی استعدادی ودر زمینه ای که نیاز اوست کمک ویاری دهند و اورا تشویق کنند که کاری را که خوب است انجام داده وپروبال به این شکل از پرورش این شکل آموزش , باو داده واو را یاری کنند که اونیز خودسازی را بگونه ای شروع کند که مطابق با شخصیت وذات درونی اوست.

خواه میل به خواندن ونوشتن باشد خواه به نقاشی وهنرهای دیگر خواه فن وحرفه ای حتی

برخلاف میل ما وسلیقه ی ما چراکه میل وسلیقه ی او ذات ونیتاز درون اوست نه فقط خواسته ی بچگانه وکودکانه او.!ایمکونه کمکهای والدین نیزدر ساختن شخصیت او بی ثمر نبوده وبا رسیدگی

به نیازهای او برای مثال, اگر نیازبه خواندن بیشتر را داردبا خرید مجلات وروزنامه وکتاب ودردسترس قرار دادن آن اورا یاری دهند وخانه ای که اینگونه چیزها در آن یافت گردد

بشکل عادی وروزمره کتاب خوانی وآموزش از طریق خواندن خود بمانند صبحانه خوردن کاری

عادی وعادت میشودوافراد خانواده پیوندی عادی با خواندن پیدا کرده وبی هیچ تلاش مصرانه ویا زحمت وقت گیری که خارج از محدوده ی زمانی زندگی وکار ما باشد خانواده رشد فکری خود را طی میکند که حتی خواندن حوادت روشنامه جحل جدولی در آن خود آموزشی ست در رشته ای

وزمینه ای از زندگی و زمانی که شما ببینید در موقع بیکاری بسیار مجلات درخانه هست وکتب مختلف وببینید پدر روزنامه میخواند ووالدین برای شما هرهفته مجلات هفتگی وروزنامه های روز حتی یکی از آن را تهیه کرده وگاه بگاهی کتابهائی هم فراهم می کنند شوق خواندن ودرنهایت رسیدن به مرحله یادگیری ازکتاب شکل گرفته است ودیگر حتی نیازی نیست برای درس خواندن هم به کودک خود بگوئیم>درس بخوان کمااینکه خواندن مجله وروزنامه هم در تعلیم وتربیت کشورهای دیگر جز برنامه های هفتگی وماهانه شاگردان در همه سطوح علمی ست .

خرد ودانش چیزی است که هر انسانی میبایست از ان بهره مند باشد ودرست بمکانند همان نان وابی ست که ر.وح بشری را جوابگو خواهد بود بسیار دیده ایم از ده ها وروستاهای جهان ودورافتاده تریمن محل های زندگی کودکانی به رشد وبالندگی میرسند ورسیده اند که در دنیا وجامعه سرشناس شده اند وعلت این بوده است که عده ای حس کنجکاوئی خودر توقویت نموده به هرشکل که درتوان اوست ودر محدوده ی زندگی او امکتان پذیر است بدنیال سوالات خود میرود وروزی برای گرفتن یک کتاب حتی حاضر میشود مسافتی طولانی را حتی پیاده طی نماید تا به شهر رسیده کتابی را برای خود فراهم کند چه بسیار دیده ایم که فرزندی جای آنکه همانند دیگر کودکان با بقیه درجمع مهمانی وگردهم آئی ها جای بازی درحیاط وبودن در جمع کودکان ترجیح میدهد درجمع بزرگان نشسته به سخنان آنان گوش دهد وچه بسیار باو میگویند برو بازی کن این حرفا بدرد تو نمیخورد وجای تو

اینجا نیست واین حرفها متعلق به بزرگترهاست درصورتی که کمتر اتفاق میافتد درجمعی که

زن ومرد بدور هم نشسته اند صحبتها بگونه ای باشد که حضور بچه ای زشت باشد ومعمولا کودکانی که, نشستن با بزرگان را دوست میدارند بچه های هستند که سخن بزرگان ومحیط بزرگتر

را دوست میدارند واین نماینده ی هوش وذکاوت اوست وعلت این است که این کودک با

بازی کردن, یمانند دیگر کودکان ,تمایلات نیاز های درونی خود را تکمیل شده نمی بینید وچون دیگرکودکان نیازمند این نیست که بازی های طولانی درساعتهای طولانی داشته باشد بلکه بدنبال چیزی بالاتر از یک بازی کودکانه سات او میخواهد بیآموزد وعلت جز این نمیتواندئ باشد که نیاز آموختن در او بحدی ست که حتی از بازی کودکاانه خود میگذرذ گاهی میگویند بچه ایست که بیش از اندازه کنجکاو است وحتی نام زشت فضول را نیز به او اطلاق میکنند واین نهایت بی انصافیست

که ما کودک کنکاو خود را اینگونه بخوانیم وهوش وذکاوت اورا به حساب این بگذاریم که دوست دارد به همه چیز دخالت کند اتفاقا این دخالت این توجه به مسائل بزرگترها خود گویای این است

که او هوشیار تر زاآن است که کودکانه وهمسن خود رفتار کند ودرک وشعور او بیش از

سن اوست که قادر است مائل بزرگتران را درک کند ویا حتی نظر بدهد وبدبختانه طی سنتها

نظر دادن فردی کوچکتر درخانه وخانواده عیب زشت ودخالت درکار بزرگان شمرده میشود

درحالی که بسیارند چیزهائی که ما میتوانیم ازاو بیآموزیم کمترین آن این است که کودک

کمتر از ما ذهنی آلوده به کینه ویا تجربه شکستن ودرنهایت ترسیدن از مسائل را دارد .

درنتیجه گاه نظر ساده ی او که بیطرفانه و درکمال پاکی ونظافت اندیشه است ممکن است

بسیار بیشتر بکار ما بیاید تا نظر منو شما که در پیچ وخم زندگی آنقدر خوب وبد دیده ایم

که نمیتوانیم بطور کامل روح خود را از این تجربه ها خالی کرده تصمیمی بگیریم یا فکری را به مرحله ی عمل بگذاریم که تاثیر این تجربه ها وترس ها برروی آن نباشد.

ـــــــــــ همزاد عاشقان جهان -قیصر امین پورــــــــ

پاره ای از یک منظومه

هر چند عاشقان قدیمی

از روزگار پیشین

تا حال

از درس و مدرسه

از قیل و قال

بیزار بوده اند

اما

اعجاز ما همین است :

ما عشق را به مدرسه بردیم

در امتداد راهرویی کوتاه

در یک کتابخانه ی کوچک

بر پله های سنگی دانشگاه

و میله های سرد و فلزی

گل داد و سبز شد

آن روز، روز چندم اردی بهشت

یا چند شنبه بود

نمی دانم

آن روز هر چه بود

از روزهای آخر پاییز

یا آخر زمستان

فرقی نمی کند

زیرا

ما هر دو در بهار

- در یک بهار -

چشم به دنیا گشوده ایم

ما هر دو

در یک بهار چشم به هم دوختیم

آن گاه ناگهان

متولد شدیم و نام تازه ای

بر خودگذاشتیم

فرقی نمی کند

آن فصل

- فصلی که می توان متولد شد -

حتما بهار باید باشد

و نام تازه ی ما ، حتما

دیوانه وار باید باشد

فرقی نمی کند

امروز هم

ما هر چه بوده ایم ، همانیم

ما باز می توانیم هر روز ناگهان متولد شویم

ما

همزاد عاشقان جهانیم ...*شعراز قیصر امین پور ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

و مانیز به عنوان والدین در شناخت کودک خود مسئولیم و باید حتما در زمینه ی اخلاقی

و رفتاری کودکان خود دقت داشته باشیم ودر یابیم علاقمندی فرزند مابه نشستن در جمع

بزرکان از روی چیست دریابیم چرا دوست دارد درجمع بزرگترها باشدبه چه فکر میکند

وقتی از بازی میگذرد ومیان ما می نشیند چه چیزهائی دراین نشیت ها اورا جلب میکند

وباور کنید زمانی که جوابهای اورا که صادقانه وکودکانه خواهد بود بشنوید هرگز فکر

نمیکنید که او بچه ایست که مرز نمیشناسد که این مرز شکنی فعلی او نیز از سر

هشیاری اوست وذکاوتی که هر خانواده ای ارزومند است فرزند او داشته باشد.

وچنین بچه ای بی شک بسیار باهوش فعال وبادقت وموشکاف است وحیف است که

اورا از محیطی که بیشتر با روحیه ی کنجکاو او تطابق دارد دور نگه داشته ازاو بخواهیم

بازی کند آنهم بازی هائی که حتی ممکن است برای او مسخره واحمقانه جلوه کند

درحالی که دوست همسن او بااین بازی انقدر سرگرم میشود که بزور میشود موقع ناهارو

شام وخواب اورا از بازی کردن دور کرد همیشه اینرا باید دانست کودکی که تمامی

ساعات خود را بی وقفه به بازیگوشی میگذراند اگرچه ممکن ایست اینهم بنوعی از

هوش سرشار او باشد که درجائی بند نمیشود اما حتی بازی های کودکان را هم میشود

بگونه ای پرورش داد که هم این کودک بازگوش قادر به یادگیری خرد ودوانشی باشد

هم انکه بازی برای او حدودی دارد وترجیح میدهد که از جمع بزرگان استفاده ببرد

واگرتوجه کنید چنین کودکی حتی درگرفتن دوست دوستانی بزرگتر ازخود را ترجیح میدهد

وآمد وشد باآنان بیشتر برای او لذت دارد تا بازی با کودکان همسن.

واگرچنین بچه ای در خانه شماست اورا بهرشکل که میبایست پرورش دهید ونیاز دانستن

اورا درهر زمینه ای رشد داده وامکانات یادگیری را برای او فراهم کنید و..

اگرچه بسیار میبینیم که خانواده ها چه حتی برای بازی کودکان را سرزنش میکنند و

حتی او را به تنبیه میگیرند یا بخاطر آنکه زیاد درگوشه ای بحال خود است ا ورا دعوا میکنند

اما باید دراصل ووطیفه ایست .

در واقع که دریابیم کودک ما چگونه فرزندیست ونیازهای او چیست وعلت کارهای او را

ریشه یابی کنیم این فرزند مسات ومسلم است که اینده او به شادی باشد یا غم شادی و

غم فردای خود ما خواهد بود پس بعنوان والدین موظفیم استعدادهای بچه خود را درهرچه

هست حتی اگر ان رشته را خود دوست نمیداریم در پرورش آن اورا یاری کنیم چراکه شاید

مادر وپدر موسیقی را مناسب ندانند که فرزند آنان بجای لیسانس ودکترای فلان، فن موسیقی

بیاموزد هنر بیاموزد اما ازمیان همین افراد باهمین علاقمندیهائی که بنظر شما جزئی و

پیش وپا افتاده وبدون اینده است ونان درآر نیست انسانهائی برخاشته اند که دردنیا مشهور

شده ونام آنان بر سر زبانهاست مخالفت با استعدا کودک در زمینه های هنری نقاشی موسیقی متاسفانه در ایران بسیار بین خانواده ها متداول است وهمه در هر سطحی از زندگی مادی که باشندتوقع دارند دکتر ومهندسی فرزند آنان باشد تا هنرمندی که نقاشی میکند ونان ندارد بخورد درشکلی که آنکه براستی هنرمند باشد اگر براستی علاقمند به هر هنر ورشته ای هم که

باشد دانش آنرا تا اخرین مرحله ی یادگیری دنبال میکند چه شما بخواهید چه نه آنکه هدف خود

را تعیین کرده است وعلمی و.صنعنی وهنری هدف اوست جنگیدن بااو تنها آزار رساندن

به روح ومشکل ساز شدن برای پیشرفت اوست وشما جراینکه تصوری ازخود بعنوان

یک مزاحم یک مخالف دائمی برای او درست کنید نه تنها به جائی نمیرسید که مهر اورا

هم از دست میدهید وزمانی میرسد که او علی الرقم میل باطنی ودرونی پیش روی شما

بایستد وبگوید من تصمیم خود را گرفته ام این رشته را دنبال کنم من تصمیم این است

که ازدواج کنم من میخواهم فلان کاررا بکنم ومیکنم دراین شکل براستی شما به چه رسیده اید جزاینکه با دلخوری طرفین اورا ومحبت اورا نیز ازدست داده اید وباعث شده اید که

درتصور ائو شما جای راهنما همراه وپشتیبان دیوار باشید وسنگ راه او چوب لای چرخ امید وخواسته های او یک خانواده واقعی یک پدرومادر دلسوز چینین نمیکنند بلکه سعی میکنند

وطیفه ای را انجام دهند که بر عهده ی آنان ووطیفه ی اول واخر انان است هدایت کودک

بسوی آنچه ارزوی اوست چه در درس چه کار چه علاقمندیها متا موطفیم بالای سر کودکان

خود باشیم اما حق نداریم بخاطر خواسته شخصی خود اورا از دانش وهنر وعلاقمندیهای ذاتی او

دور نگه داریم ذات او خواهان علم است حال درهر رشته ای که میخواهد باشد هدف این

است که وقتی منو شما درجای والیدن دیگر حضور نداشتیم بتوانیم مطمئن باشیم که او ادمی

هست که چون چیزی را بخواهد بدان دست می یابد ویاد گرفته است که ازآنچه بدان علاقمند است

به نحو احسن استفاده ببرد وخود را به جائی برساند هرکه درراه خرد ودانش بایستد دشمن

آدمیست حتی اگر پدرومادر خود انسان باشند هرکه مانع پیشرفت استعدادهای ذاتی فرزند

وژن های او باشد که اورا ناخودآگاه بسموی حرفه ای میکشد که خدا باو بخشیده است

شیطان زندگی او دشمن واقعی اوست چراکه اوهرگز دلشاد زندگی نخواهد کرد

اگر دربهترین رشته دنیا حسرت این رابخورد که کاش میگذاشتند پیانو بیاموزم جای اینکه

اینهمه برگه ومدرک لیسانس ودکترا در رشته هائی جمع کنم کخه پشیزی برایم نمی ارزد

وهیج دلخوشی وعلاقمندی وحسی نسبت به آنان ندارم واین دربالاترین مقام خرد ودانش

برای یک شخص تحصیل کرده یک سرخوردگی یک اندوه یکگ شکسست است حال هر

چقدر شما برای دیگران بگوئید فرزندمن این است وآن است و فلان مدرک رادراست اما

چه سود فرزندشما در اوج مدرک ودانش غمگین است ونامراد .

شما دلیل این غم واین نامرادی ایا اگر بدانید شما خود باعث غم فرزند وشکست های او

افسردگی های او هستید براستی میتوانید ازخود بعنوان والدین راضی وخشنود باشید

میتوانید بازهم به دوق وشادی برای این وان بگوئید من توانستم فرزندکم را ادمی تحصیل کرده

بار بیاورم که ازفلان دانشگاه بافلان نمره فارغ التحصیل شده است ؟!

فارغ التحصیل از چه؟ سرخوردگی! دلشکستگی! نامرادی وازدستت دادن زمان شادی

نتیجه روحی مدرکیست که لیسانس ودکترا ومهندسی ست

اما بی ارزش وبی هیچ علاقمندی وپر ازاحستاس باید ها که باید این مدرک را میگرفتم

از من میخواستند که این مدرک را داشته باشم وگرفتم به چه قیمتی اما؟؟!!!

____ سروده ای از : حمید مصدق____

مبهوت

در این جهان چون برهوت مبهوت

آه ای پدر مگر

گندم چهقدر شیرین بود ؟

و سیب سرخ وسوسه حوا را

در دامن فریب چرا افکند ؟

نفرین به دیو وسوسه

نفرین به هوشیاری

آری عقاب شیطان را

من در بهشا دیدم

و نیز رنج آدم و حوا را

دراین زمین زندان

و رنج جاودانه انسان

دیدم مرا

این غرق در ملال

دیو محیط من این دوی اضطراب

می کاهد از درون چو چناران دیرسال

ناگه

مشام جان را

از باغ عشق رایح ای مست می کند

گفتی که باغ عشق بهشت است

در باغ عشق او

از پله های مرمر

با قامتی بلندتر از افرا

می آمد

و عطر روحپرور اندامش

ذرات نور را

در شور و شوق و وسوسه می آورد

دیدم که دستهای سپیدش

انبوه گیسوان سیاهش را

آشفته می کند

دیدم که انعطاف نگاهش

پرواز پاک چلچله ها بود

ناگاه دیدگان چو گشودم

چه وحشتی

دیدم فریب بود فروپوش دهشتی

دیدم که با تمام ظرافت او

ازهم گسیخت

ریخت فروریخت

هیچ شد

چه خوابهای نغز طلایی را

پنداشتم

نقش حقیقتی ست

چه جامه های فاخر

بر قامت بلند تمنا

در هاله های رویا

بردوخته

چه شعله های سرکش

در باغهای پندار افروخته

چه صادقانه و معصوم

در شعلههای سرکش آن عشق

سوخته بودم .*حمید مصدق

___________________________

فرزند خود را به آرزوی خواسته های خود مینشانیم چون معتقدیم او صلاح خود وزندگی خود را نمیداند واصرار براین میکنیم که درشته ای ادامه دهد یا رشته ای را برگزیند که دوراز استعداد یا حتی علاقمندی اوست راهی که به افسردگی او ختم گشته ودیگر دردرون خود ما را بعنوان کسی که بفکر خوشبختی او هستیم قبول نداشته وروزگار خود را بربادرفته ی خواسته های ما میبینید وآنچه را که عشق او بود از دست رفته میپندارد ویا درنیمه راه رفتن همه چیز را رها میکند ودیگر به هبچ چیز ادامه ممیدهد حتی دبه علاقمندیها چون نمیخوادهد بیشتر باما درگیسر شود ویانه به میل شما تا ته رفته بعد ازاوال بدون شما شروع میکند وبه رشته ی خود میرود تا به شما ثابت کند که میتوانست در آن رشته پیروز شوید یانه به شکا ثابت کند کاری را که میخواهد میکند ونتایج همه یکسان است او را وادار کرده ایم با سرخوردگی ولج باما به ماقبله برخاسته برعلیه ما شوشرش کنه اما باچه ؟ افسوس با علاقمندی خود که حق میسلم او بود ازاولین کام بدون درگیری باما بدون افسردگی دیدن بدون اتلاف وقت این میان شاید بخود بگوئید دورشته را بدست آورد وبد نشد اما شما عمر او را تلف کرده اید رشته ای را بیآموزد که هرگز ازآن به شوق استفاده نخواهد کرد وشایدهرگز هم بدنبال کار در پآ« رشته نباشد یا کار هم باشد او نخواهد آن کار را داشته وتقاضا دهد یا عمکری آنرا انجام دهد آنهم زمانی که و وقتی که دررشته ای که میتوانست دران گل کرده برای خود کسی شود ویا لااقل روزهای زندگیش را که یکبار بیشتر نیست به شوق برای رفتن به کلاس ویادگیری دانش خود برخیزد اما شما دراوج محبت خود که هدف اصلی شما نیز این بوده که او درزندگی نیز درمانده نشود درمانده ترین انسان ودلشکسته ترین مرد وزن را به جامعه تقدیم کرده اید که روزانه خرد وعلم ودانش وقدرت فکری خودرا صرف چیزی میکند که علاقه ای بان ندارد ومسلما بمرورز نیز افسرده تر شده اطرافیانن همکاراونیز درمکی باینداو فردی غمگین وبی علاقه بدین رشته است وحتی دچار خشمهای درونی میشود که هم او هم اطرافیان او ازجمله شما را بسیار ازار خواهد داد آیا واقعا راضی هستمی درخانه ی خود لیسانسه ای افسرده داشته باشیم؟؟!!

دانش ویادگیری دانش وخرد زیباست اگر گه درراهی صرف شود کهاز آن بهره ای درست ومقبول گرفته شود وعشقی دران نهفته باشد درغیر اینصورت شما چون خود یک ماشین بدنیای بیرون وبه جامعه خود وبه نسل اینده بخشیده اید نه یک انسان فرهیخته دانا آموزش دیده تحصیل کرده

فقط به فقط یک انسان اتوماتیک وخودکار ومصنوعی در ظاهروشکل آدمی وخالی ازهر شوق بودن در زندگی وکارواگر اینرا براستی موفقیت میدانید دکه فرزند شما فقط پروفسور ودکتر واستاد باشد وغمیگین پس موفق باشید اما به وضوح معلوم است هم شما شکست خودره ای هم متاسفانه او!

گوهر لطایف / در ستایش خرد و دانش

گوهرِ عقل___________

;گر خداوند آسمان را داده است ;مالِ قارون ترا و ملک عزیز

;گر نداری هنر، نداری جاه ;ور نداری خرد، نداری چیز

«افلاطون» گفته است: بزرگ ترین گوهر، خرد است و گفتارِ خوب و زبانِ شیرین.

حکما گفته اند: خرد، مُظاهر و معاون مردم است، در وقتِ سختی و دشواری و هرکه

استظهارِ خودْ خرد را داند، به آرزو و مرادِ خود برسد و هرکه به مشورتِ خرد کار کند، هرگز پشیمان نشود.

;خرد چون نداری بیاموزدت ;چو پژمرده گردی برافروزدت

;خرد بی میانجی و بی رهنمای ;بداند که هست این جهان را خدای

بزرگی گوید: هنرِ مرد از نیکبختی و هنر نیکبختی از فردست، و هنر فردْ سلامت یافتن است و هنرِ سلامت، گذاشتن این جهان است به رضای خدای.

رهنمونِ بزرگ_____________

حکمای پارس گفته اند که خرد رهنمونی بزرگ است و پشتی قوی است و کلید دانش هاست و خوی نیکْ کار بندِ خرد است و چون خردمند را کاری پیش آید، خرد را معاون خود گرداند تا از آن مشقّت برهَد و از مضایقْ خلاص و نجات یابد.

معاونِ جان_______________

حکیمان گفته اند: هرچیز را آلتی هست و آلت دانایانْ خرد است؛ و هرکسی را معاونی هست

و معاونِ جانْ خرد است؛ و هرکسی را آرامشی هست و آرامش پرهیزگارانْ خرد است؛

و هرکسی را انبازی هست و انباز حکیمانْ خرد است؛ و خرد را بر بیناییِ چشمْ بباید گزیدن

که خدای تعالی خرد را برای آن به مردم داده است تا هرچه به چشمِ سر نتواند دیدن،

به چشم خرد باز بیند.

;خرد بهتر از چشم و بینایی است ;نه بیناییْ افزون ز دانایی است

بزرجمهر گوید: بزرگ ترین گوهری، خرد است و نیکوترین پیرایه ای، شرم است و مهربان ترین دوستی، دانش است و بزرگ ترین تصنّعی، رِفق است.

خصایلِ اهلِ خرد____________

در خصایل اهل خردْ و آن ده خصلت است:

خصلت اول: ترسیدن است از خدای تعالی در سِرّ و علانیه؛ و پیغمبر صلی الله علیه و آله

می فرماید: ترسیدن از خدایْ، سر جمله حکمت هاست. و از فواید وی آن است که هرکه از

خدایْ بترسد خدای تعالی هیبت او در دل خلایق نهد و هرکه از خدای نترسد، خدای تعالی او را

در چشم مردم خوار و حقیر گرداند. و رسول صلی الله علیه و آله می فرماید: هرکه از خدای تعالی بترسد جمله چیزها را ازو بترساند و هرکه از خدای تعالی نترسد، خدای تعالی او را از جمله

چیزها بترساند.

خصلت دوم: عقل را بر هوای نفس چیره داشتن است. و خدایْ می فرماید: وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوی یعنی متابعتِ نفس مکن. و رسول صلی الله علیه و آله می فرماید:

آفَةُ الدِّینِ الْهَوی، یعنی آفتِ دین داریْ متابعتِ هواست.

* * *

خصلت سوّم: سخن را راست و به اندیشه گفتن است. و رسول صلی الله علیه و آله می فرماید:

« فاضل ترین زبان ها زبان راست گفتارست.»

و حکما گفته اند: «هرکه راستی را شعار خود گرداند، خدایْ در سِرّ و علانیه بر وی راست آرَد.»

خصلت چهارم: تدبیر کردن در کارهاست. و رسول صلی الله علیه و آله می فرماید: اَلتَّدْبِیرُ نِصفُ الْمَعِیشَةِ و می فرماید: لا عَقْلَ کَالتَّدبیر. یعنی تدبیر کردن، یک نیمه معیشت است.

و هیچ عقلی بهتر از آن نیست که زر به آتش بَرَند تا از غَشّ پاک گردد. و از فواید او آن است که هرکاری که به اندیشه آغاز کنند غالب و ظاهرْ آن باشد که به مقتضای ارادتْ به اتمام انجامد وهرکاری که از سَرِ شتاب و بی اندیشه آغاز کنند، حاصلِ وی جز ندامت و پشیمانی نبود.

خصلت پنجم: تجرُبَت کردن و با خداوندانِ تجربت مشورت کردن. رسول صلی الله علیه و آله می فرماید: لا حکیمَ اِلاّ ذوتجرِبَةٍ؛ یعنی حقیقتِ کار نداند الاّ آن کس که تجربه کرده باشد و کیفیّت آن دانسته. و عرب مثال زده است: بر تو باد که با خداوندان تجربتْ مشورت کنی.

و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است: هیچ استظهاری بهتر از مشورت نیست.

و حکیمی گوید: هرچیز را به خرد حاجت است و خرد را به آزمایش حاجت است، و از فواید او

آن است که تا کسی را در بیشتر افعال نیازمایند، بر وی اعتماد نشاید کردن و ایمن نشاید بودن

که ایمنی از آزمایش توان یافتن.

* * *

خصلت ششم: گفتار خوب و زبان شیرین است. و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است:

گفتار نیکو گفتن به مثابت صدقه دادن است.

و از فواید او آن است که هرکه را زبانِ شیرین و گفتار خوب بود دوستی او در دل مردم ظاهر

شود و مردم با وی دوستی و برادری کنند. و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است:

هرکه را گفتار وی آهسته و خوب بود واجب شود با وی دوستی کردن.

امیرالمؤمنین علی علیه السلام گفته است: هرکه را گفتارِ خوب و زبانِ شیرین بود، برادران او بسیار شوند.

خصلت هفتم: شرم داشتن است. و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است: الحیاءُ مِنَ الایمان؛ و فرموده است: اَلْحیاءَ خَیرٌ کُلُّهُ؛ یعنی حیا از ایمان است و حیا در جمله احوالْ نیکوست و همگی حیا نیکوست.

و از فواید او آن است که هر که را که حیا نبود از او وفا توقع نشاید داشت و بر وی اعتماد نباید کرد. ارستطالیس گفته است: با کسانی دوستی باید کردن که ایشان را حیا بود و آن کسی را که حیا و شرم نبود از وی دوستی نیاید.

خصلت هشتم: وفق و مدارا کردن است. و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است: رأسُ العَقْلِ بَعدَ الایمانِ المُداراة. یعنی سَرِ خِرد بعد از ایمان به خدای تعالی، مدارا کردن است با مردم. و از فواید او آن است که هرکه رِفْقْ و مدارا عادت کند، به وسیلت صبر و آهستگی بهره خویش از دنیا با آسودگی یابد و به آخرت نیز ثواب بی نهایت یابد. و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است: هرکه را بهره ای از رفق بدادند او را بهره نیکی از دنیا و آخرت داده باشند.

* * *

خصلت نهم: تواضع کردن است علما و پیران را از برای شرفِ علم و پیری. رسول صلی الله علیه و آله فرموده است: مَنْ تواضَعَ لِلّهِ رَفَعَهُ اللّه َ، یعنی هرکه برای خدای تعالی تواضع کند خدای عزّوجل وی را بزرگ گرداند و رفعتش زیادت کند. و از فواید او آن است که هرکه پیران را تواضع کند به شَرَفِ پیری برسد و در وقت پیریْ بزرگ و گرامی بود. و رسول صلی الله علیه و آله فرموده است: گرامی نداشت هیچ جوانیْ پیری را از برای شرفِ پیری او الاّ که خدای عزّوجل برگُمارد کسانی

را که در وقت پیری او را گرامی و عزیز دارند. و درین حدیث هم بشارت است که متواضعان

به پیری رسند و هم بشارت است که در وقت پیری گرامی باشند.

خصلت دهم: آنکه هرکاری که آن کار در نفس خودْ واجب نباشد و اقدام بدان در متعارَفِ خلقْ

مستحبّ نباشد و هیچ غرضی، حالی یا مالی بر وی موقوف نباشد، ترک آن کار بکند تا به

حُسنِ اسلام موصوف باشد.

چراغ روشن________________

دانش چون چراغِ روشن است که اگر چه بسیار چراغ ها ازو برافروزند، از وی هیچ کم نشود.

چینیان گفته اند که: دانشْ آرایش دین و دنیاست و همه چیزها چون بسیار شود خوار و ارزان

گردد، مگر دانش که هر چند بیشتر، عزیزتر.

;گهر گرچه بالا، نه بیش از هنر ;ز بهرهنرشد گرامی گهر

حکما گفته اند: دانش به هنگام سختیْ دستگیر مرد است و به هنگام درماندگیْ یار و رفیق است و معاون و مُظاهر است.

ماخذ:پایگاه حوزه:

http://www.hawzah.net/hawzah/Magazines/MagArt.aspx?MagazineNumberID=4711&id=37500

در سروده ی ده فرمان من که یکبار پیش از این در فرگردها از آن استفاده نموده ام تمامی این خصلتهای نام برده برشمرده شده است اما لزومی به دوباره نویسی آن نمی بینم در نتیجه نگاهی خواهیم داشت بر سروده ی حافظ

جوزا سحر نهاد حمایل برابرم

یعنی غلام شاهم وسوگند میخورم

ساقی بیا که از مئدد بخت کارساز

کامی که خواستم ز خدا شد میسرم

جامی بده که باز بشادی روی شاه

پیرانه سر هوتای جوانیست در سرم

راهم مزن به وصف زلال خضر که من

ازجام شاه جرعه کش حوض کوثرم

شاها اپر به عرش رسانم سریر «فضل»

مملوک این جنابم ومسکین این درم...

____ ودر سروده ای دیگر میفرمانید____:

سالها پیروی مذهب رندان کردم

تا بفتوی «خرد» حرص به زندان کردم

من بسرمنزل عقنا نه بخود بردم راه

قطع این مرحله با مرغ سلیمان کردم

...

صبح خیزی وسلامت طلبی چون حافظ

هرچه کردم همه از دولت قرآن کردم

پربدیوان غزل صدر نشینم چه عجب

سالها بندئگی صاحب دیوان کردم

_____حافظ_____

.بااین غزل نیز حافط میگوید در بنده کی خداوند برخرد افزودم واگر ازاین بندگی به صدر نشینی وبزرگی نیز رسیده باشم عجب نیست چراکه برخود افزودم ودربانی خدایم را کرده ام که ضاحب خانه ی شعر ومعرفت وعشق وزندگی بود.

____________

اما ما مردم براستی چرا چیزی را که درک نمیکنیم هرگز نیز تلاش نمیکنیم که انرا درک کنیم ؟چرا وقتی قادر به درک مسائل از دیدگاه دیگران نیستیم نه درمورد آن فکر میکنیم نه سعی میکنیم که علتهای او را دریابیم یا معنای آنرا برای خود جستجو نمیکنیم یاچرا باخود فکر نمی کنیم که شاید این من هستم که اشتباه میکنم شاید درجائی این منم که درست نگاه نمیکنم شاید این من باشم که اشتباه میکند نه فرد دیگری نه فرد متقابل من , و خواسته ها , نظر ات ودیدگاههای دیگری شاید بهینه تفکریست که بهتر ازمن به نتیجه میریسد شاید این نظریه این فکر جدید به سرمنزل مقصود برسد درجایگاهی که نظریاتی که تاکنون داشته ایم وهنوز به انجام کاملی نرسیده است را همچنان پاس بداریم وبرآن تعصب داشته وبر حفظ آن بکوشیم.

ما باید سعی کنیم همدیگر را بفهمیم چه در محیط خانه وخانواده چه در زندگی چه درعالم علم وادب وهنر وخرد واندیشه وقبول کنیم که : گاه نمیخواهیم ببینیم گاه نمیخواهیم بشنویم وگاه نمیخواهیم بیآموزیم, گاه ترجیح میدهیم هیچ بر اندیشه نیافزوده ,کورباشیم وکر باشیم !درمقام حرفهای نسنجیده اما, همواره زبانی درچرخش

ودر آموزش ازدنیا وپیرامون خود, کودن!افسوس !

.سبک واثری جدیداز آقای فکری بانام افراغ اندیشه دردنیای ادب نیز گویا به همین مشکلات دچار گشته استوچون نمیدانند چه میگوید بسیاری بخود گرفته پآنرا توهینی بخود تلقی میکنند ومن نمیدانم چرا زمانی که من این را خواندم احساس نکردم که کسی مرا جاهل خوانده باشد اما دیگرانی همیشه هستند که هرچه را در موقعیتهای به حساب خود می گذارند بی آنکه فکر کنند این شعر چه میگویدوچه هدفی را دنبال میکند.همیشه پیش می آید که ما در زندگی خود با مطالب ونوشته ها وآثار.. و یا چیزهای جدیدی مواجه و روبرومیشویم که برای همگان درک وقبول آن ساده نیست و بسیار دیده ایم که دراینگونه موارد برخوردهائی نیز رخ میدهد که هرکسی نظر خود را عنوان داشته وبر اساس آنچه خود می اندیشد موضوع ومتن و یا آنچه در دیدگاه او جدید است را به بررسی می نشیند درتمام جوامع دنیا همواره با آغوشی باز از هرچه نوین وجدید باشد استقبال میشود وهمواره نیز گروهی هستند که هرگز رضا به شکستن قالبها نمیشوند وحاضر نیستند هیچ چیز جدیدی را بیآزمایند ونه تنها خود اینکار را نمی کنند بلکه تلاشی سخت نیز خواهند داشت که دیگرا ن را نیز از آن محروم دارند وهمواره وهمیشه آن چیزی پیروز میشود که قادر باشد خود را معنا کند وهمیشه زمانی نیز میبرد تا ازگروه مردمان «آنان که باید» ,« آنچه را که باید» بپذیرند در زمانی که همواره وتا همیشه هستند کسانی که قادر بقول هیچ چیز جدیدی نیستند.

قالبها را بشکنیم وترس از شکستن نداشته باشیم چرا که جاهل آن کسی ست که حاضر به آشنائی با چیزهائی نباشد که قادر به فهم آن نیست و تاسف بیشتر دراین است که حتی تلاش نیز نکند که انرا درک کند واین جای تاسف دارد .

____از دفتر افراغ اندیشه ، به قلم اقای فکری:______

د ر خیال جاهلان اندیشه غر وب مى کند

یا که نورش زیر خاکستر آتش خاموش مى شود

تکه ابرى زود گذر است جهل و نادانى

تا به اشراق اندیشه معنا پیدا مى کند

نشد خاموش شمع فهم و ادارک

به فوت دهانى که خود راکند ضحاک

در هر ضربه کاوه به آهن اندیشه شد حدید

ورنه می ماند داستانش قدیم و نه عتید

اگر امروز آغاز نمودم حرف و حدیث

تا که افراغ کنم اندیشه وبیاید جدید

از گلستان اندیشه تو را گویم اى رفیق

نشو غافل از تفکر در این سبک جدید

____شاعر :جناب اقای فکری - انگلستان / لندن____

چراامروزه در مقابل خردودانش امروزی دنیای فعلی, ناتوانی های فکری مردمان در بسیاری از کشورها, بسیار تر از دیروز شده است؟! آیا هرگز به این اندیشه فرو رفته اید که این میان

چه چیز کم است که ما قادر نباشیم متنی مطلبی ویا موضوعی را درک کنیم ویا معنائی را درست برداشت نکنیم علت در هیچ چیز نیست جز همینکه دردنیای محدودی قرار گرفته باشیم وسعی نکنیم که آنرا وسعت دهیم وسعی نکنیم بیشتر بیآموزیم وبه نام دکتر ومهندس ولیسانسه بودن خود آکتفا کنیم وخود را خود آموخته ای کامل وتکامل یافته ای تصور کنیم که نیاز بیشتری به آموزش نداردویا حتی دراین تفکر باشد که زمان آموختنم را آموخته ام !و امروز وقت بکار گرفتن آموخته هاست!

وچه خطاست این تفکر! آنهم در دنیائی که هرروز شکل تکامل وپیشرفت به سرعت برق

در جریان پیشرو یست واین کارما جز حماقت ما نیست که تکامل وپیشرفت زندگی را شاهد باشیم وهمچنان خود را پیشرفته دنیای کگنونی بدانیم دزرزمانی که لای کتاب جدیدی را باز نمیکنیم

ودانستنی های جدی درا یا نمی بینیم یا جحتی از وجود وکشف واختراع آن بی خبریم.

خرد ودانش چیزی نیست که اتمام وآخر داشته باشد دانش وآموزش دوعلم وتربیت چیزی نیست

که به بستن کتابی با هر قطر ووزنی تکمیل شده تکامل کامل انسانی را باو ببخشد تکامل حتی تا روزهای واپیسن واخرین زندگی میتواند ادامه داشته باشد چه در فکر ونیروی اندیشه چه در زندگی .ما به یمن وبرکت دانش وخرد است که در زندگی خود میتوانیم آسوده تر زندگی کنیم

ومسائل متنوع زندگی را به صورتی سهل تر وآسان ترو راحت تراز سر گذرانده وکمترمشکلات وندانم کاریهای که ما باعث دردسر ما میشود دچار گردیم.

_______________________

*خرد و دانش ابزار پیراستن اشتباهات است و خردمندان ابزار دونپایگان نمی شوند . ارد بزرگ

*خرد در بستری طوفان زده رشد نمی کند . دانش را می آموزی اما خرد ، برآیند اندیشه و آموخته های ماست . ارد بزرگ

*تنها آشیانه خرد ، راستی و درستی ست . ارد بزرگ

*خرد ابزار توانایست و خردمند با فر دانش و اندیشه پاک خویش می آفریند ، او زایشگر رخدادهای امروز و فرداهاست . ارد بزرگ

* جام عمر را جز با می دلدادگی به خرد و دانش پر مکن . ارد بزرگ

●_ پایان * فرگرد خرد واندیشه_●

_________به قلم فرزانه شیدا __________

منبع :

بعُد سوم (آرمان نامه ارد بزرگ) فر گرد *خرد و دانش*